Yaz aylarında artan hava sıcaklıkları, çalışma ortamlarında hem verimliliği düşürmekte hem de çalışan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Bu nedenle klima sistemlerinin doğru, güvenli ve sağlıklı bir şekilde kullanılması; iş sağlığı ve güvenliği (İSG) açısından büyük önem taşır.

İşte aşırı sıcak havalarda klima kullanımında dikkat edilmesi gereken sağlık ve güvenlik kuralları:

1. İşyeri Ortam Sıcaklığı Yönetmeliklere Uygun Olmalıdır

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre, çalışanların bulunduğu ortam sıcaklığı fizyolojik gereksinimleri karşılayacak düzeyde olmalıdır.

- Kapalı çalışma alanlarında ideal sıcaklık 23–26°C, nem oranı ise %40–60 arasında olmalıdır.
- Aşırı düşük sıcaklıklar, kas iskelet rahatsızlıklarına; yüksek sıcaklıklar ise ısı stresi, bayılma, performans düşüklüğü gibi sorunlara neden olabilir.

2. Klimalar Çalışanlara Doğrudan Hava Üflememelidir

Klima menfezlerinin doğrudan çalışanların üzerine üflemesi; kas tutulmaları, boyun ve bel ağrıları, sinüzit, farenjit gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bu, hem bireysel sağlığı riske atar hem de iş gücü kaybına neden olabilir.

İSG Önerisi: Klima hava akışı tavana veya ortama doğru yönlendirilmelidir. Çalışanların oturma düzeni, üfleme yönü göz önünde bulundurularak planlanmalıdır.

3. Periyodik Bakım ve Filtre Temizliği Yapılmalıdır

Kirli klima filtreleri; toz, bakteri, mantar ve virüslerin ortama yayılmasına neden olur. Bu durum hem bulaşıcı hastalıkların yayılmasını hızlandırır
hem de alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.

İSG Uygulaması:
- Filtre temizliği ayda en az 1 kez yapılmalı,
- Klima sistemleri yılda en az 2 kez yetkili teknik servis tarafından bakım ve kontrol edilmelidir.
- Bu işlemler kayıt altına alınmalı ve İSG dosyasında saklanmalıdır.

4. Ani Sıcaklık Farklarına Karşı Uyarıcı Önlemler Alınmalı

Ofis içi ve dış ortam sıcaklığı arasındaki büyük farklar, çalışanların vücut ısısının hızlı değişmesine neden olabilir.
Bu durum, özellikle kalp ve tansiyon hastaları için risk oluşturur.

İş Güvenliği Tavsiyesi:
- Klima sıcaklığı dış ortamdan en fazla 7-8°C düşük olacak şekilde ayarlanmalıdır.
- Kapı-pencere giriş çıkışlarında hava perdesi sistemleri tercih edilmelidir.

5. Nem Dengesi Göz Ardı Edilmemeli

Klima kullanımı havadaki nemi düşürür. Bu da cilt kuruluğu, göz yanması, boğazda kuruluk gibi şikayetlere neden olabilir.
Uzun süre kuru havaya maruz kalan çalışanlarda verimlilik düşebilir.

Uygulama Önerisi:
- Ortamda hava nemlendirici cihazlar kullanılabilir.
- Çalışanlara yeterli sıvı tüketimi konusunda bilgilendirme yapılmalı ve suya erişim sağlanmalıdır.

6. Gece ve Vardiyalı Çalışmalarda Klima Kontrolü Otomatik Hale Getirilmelidir

Gece vardiyalarında veya üretim tesislerinde klima kullanımının sürekli hale gelmesi, hem enerji israfına hem de çalışan sağlığının riske girmesine neden olabilir.

Çözüm:
- Klima sistemlerine zamanlayıcı (timer) veya sensörlü kontrol sistemleri entegre edilmeli.
- Sürekli çalışmayan, dinamik iklimlendirme sistemleri tercih edilmelidir.

Sağlıklı Çalışma Ortamı İçin Bilinçli Klima Kullanımı Şart

Aşırı sıcak havalarda klima kullanımı, yalnızca konfor değil; çalışan sağlığı, iş güvenliği ve üretkenlik açısından da kritik öneme sahiptir.
Bu nedenle iş yerlerinde klima kullanımı bir lüks değil, planlı ve denetimli bir İSG uygulaması olarak ele alınmalıdır.

 Unutmayın: İyi planlanmış bir iklimlendirme sistemi, hem çalışan sağlığını korur hem de iş verimliliğini artırır.